สาย Balance vs Unbalance ต่างกันอย่างไร
สายแบบ Balanced และ Unbalanced แตกต่างกันอย่างไร
สายสัญญาณต่าง ๆ ที่ใช้ในงาน audio system บางครั้งมันอาจจะเกิด noise แทรกรวมมากับสัญญาณเสียงของเราได้ ซึ่งแน่นอนมันทำให้คุณภาพของเสียงลดลง ดังนั้นจึงเป็นเรื่องที่สำคัญที่จะเลือกใช้สายสัญญาณให้ถูกกับงาน โดยวันนี้เราจะพูดถึงเรื่องของ สายแบบ balanced และ unbalanced
สาย Unbalanced
สายแบบ unbalanced จะเชื่อมต่อกันด้วย 2 สัญญาณสายเล็ก ๆ 2 เส้นด้านใน สายนึงเป็นสายสัญญาณอีกสายนึงเป็นสาย ground หากถอดหัวสายออกมาจะสังเกตได้ง่ายๆจากจุดที่เชื่อมต่อที่ตายตัว ว่าส่วนไหนคืออะไร ตัวอย่างสาย unbalanced ที่เราจะพบกันบ่อย ๆ ก็คือ สายแจ็คกีตาร์ หรือสาย TS (tip-sleeve) และสาย RCA
สองสาย ground แน่นอนสายสัญญาณก็ต้องมีไว้ให้สัญญาณผ่าน และสาย ground นายจากจะให้สัญญาณผ่านแล้วยังทำหน้าที่ช่วยป้องกันสัญญาณรบกวน เช่น เสียง hum ที่เกิดจากหลอดไฟหรือหม้อแปลง หรือสัญญาณวิทยุที่มาจาก ทีวีหรือวิทยุ ที่จะแทรกเข้าไปในสัญญาณอีกด้วย ซึ่งมันก็ทำได้ดีแต่น่าเสียดายทีตัวมันเองก็รับสัญญาณรบกวน
รูป 1 Unbalanced cablediagram อ้างอิง https://www.aviom.com/blog/balanced-vs-unbalanced/
สาย Balanced
สาย balanced จะประกอบด้วย 3 สายสัญญาณด้านใน สองสายสัญญาณ หนึ่งสาย ground เช่นเดียวกับสาย unbalanced สาน ground จะอยู่รอบ ๆ สายสัญญาณเพื่อป้องกันสัญญาณรบกวน แล้วสายที่เพิ่มมามีหน้าทีอะไร
สายสัญญาณทั้งสองเส้นมีหน้าที่ให้สัญญาณวิ่งผ่านแต่เป็นสัญญาณที่กลับด้านกัน ถ้าหากนำสัญญาณทั้งสองมารวมกันเสียงจะหายไป เหมือนกับสิ่งทีเราเรียกกันว่า มันเฟสกัน
แล้วทำไมเราถึงต้องการสัญญาณที่มันกลับด้านกันด้วยละ โดยปกติแล้วเครื่องที่รับสัญญาณไปจะทำการกลับเฟสสัญญาณให้กลับเป็นเหมือนเดิม ทีนี้ noise ที่แทรกเข้ามาก็จะถูกกลับด้านด้วยแล้วเมื่อสัญญาณรวมกัน noise ที่แยกเข้ามาก็จะ ถูกหักล้างกันไป โดยสายที่จะพบบ้ายก็เป็นพวก XLR และ TRS (tip-ring-sleep)
รูป 2 Balanced Cable Diagram อ้างอิง https://www.aviom.com/blog/balanced-vs-unbalanced/
การเลือกใช้
ควรจำไว้ว่าถ้าคุณจะใช้สาย Balanced กับสัญญาณที่มาในรูป unbalanced นั้นไม่เกิดผลใด ๆ คุณก็จะได้สัญญาณ unbalanced เหมือนเดิมหากต้องการจะใช้ สัญญาณตั้งแต่ต้นทางจนถึงปลายทางของสายต้องเป็น Balanced หรือหากคุณใช้สาย balanced กับสัญญาณ unbalanced แน่นอนสัญญาณที่ได้ก็เป็น unbalanced เช่นกัน คุณควรเช็คที่อุปกรณ์ของคุณว่าจุดเชื่อมต่อของคุณรองรับสัญญาณแบบไหนได้บ้างนะครับ
อ้างอิง : Aviom Blog, What’s the difference between Balanced and Unbalanced?, https://www.aviom.com/blog/balanced-vs-unbalanced/
แปลและเรียบเรียงโดย : กิตติธร หิมะสุข